Viêm tuyến tiền liệt (Viêm tiền liệt tuyến ) là tình trạng sưng tấy và viêm nhiễm xảy ra ở tuyến tiền liệt – một bộ phận quan trọng nằm dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo của nam giới. Tuyến tiền liệt có vai trò quan trọng trong việc sản xuất dịch prostate (“Prostate-Specific Antigen,” tức là “Chất chuyên biệt cho tuyến tiền liệt“), giúp nuôi dưỡng và bảo vệ tinh trùng trong quá trình thụ thai.
Hãy tưởng tượng tuyến tiền liệt như một “nhà máy” nhỏ:
Chức năng: Sản xuất dịch prostate, đóng góp khoảng 30% lượng tinh dịch. Dịch prostate giúp nuôi dưỡng, bảo vệ tinh trùng và hỗ trợ quá trình thụ thai.
Vị trí: Nằm dưới bàng quang và bao quanh niệu đạo. Khi tuyến tiền liệt bị viêm, nó có thể sưng to và gây áp lực lên niệu đạo, dẫn đến các triệu chứng khó chịu.
Tuyến tiền liệt nam
Nguyên nhân gây ra viêm tiền liệt tuyến
Có nhiều nguyên nhân gây ra viêm tiền liệt tuyến, chia làm hai loại chính:
Tuyến tiền liệt
Nhiễm trùng: là nguyên nhân phổ biến nhất, khi các vi khuẩn hoặc vi sinh vật khác xâm nhập vào tuyến tiền liệt qua niệu đạo, máu hoặc tinh hoàn.
Các vi khuẩn thường gặp là E. coli, Klebsiella pneumoniae, Staphylococcus aureus,…
Các vi sinh vật khác có thể là Chlamydia trachomatis, Mycoplasma genitalium,… gây ra các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nhiễm trùng có thể gây ra viêm tiền liệt tuyến cấp tính hoặc mãn tính, tùy thuộc vào mức độ và thời gian nhiễm trùng.
Không do nhiễm trùng: là nguyên nhân ít gặp hơn, khi tuyến tiền liệt bị kích thích hoặc chèn ép do các yếu tố khác. Các yếu tố này có thể là:
Ứ đọng dịch tiết: khi tinh dịch không được đào thải ra ngoài hoặc bị trào ngược vào tuyến tiền liệt, gây ra sự căng thẳng và viêm nhiễm cho tuyến tiền liệt.
Rối loạn nội tiết tố: khi cân bằng giữa các hormone nam và nữ bị thay đổi, gây ra sự phát triển bất thường của tuyến tiền liệt.
Lạm dụng thủ dâm: khi thủ dâm quá nhiều hoặc quá mạnh, gây ra sự tổn thương và sung huyết cho tuyến tiền liệt.
Quan hệ tình dục quá độ: khi quan hệ tình dục với tần suất cao trong thời gian ngắn, gây ra sự giãn nở và sung huyết quá mức cho tuyến tiền liệt.
Ít vận động: khi ngồi lâu một chỗ, đặc biệt là ngồi xe đạp, gây ra sự chèn ép và tăng áp lực lên tuyến tiền liệt.
Triệu chứng viêm tiền liệt tuyến
Triệu chứng của viêm tiền liệt tuyến phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ của bệnh. Có hai loại viêm tiền liệt tuyến chính là viêm cấp tính và viêm mãn tính.
Viêm cấp tính: là khi tuyến tiền liệt bị nhiễm trùng nặng, gây ra các triệu chứng nhanh chóng và rõ ràng. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
Đau: Người bệnh có thể cảm thấy đau ở vùng hông, lưng dưới, bẹn, dương vật, bìu. Đau càng tăng khi đi tiểu, đại tiện hoặc xuất tinh. Đau có thể lan ra vùng bụng, háng, đùi hoặc thậm chí là sống lưng.
Rối loạn tiểu tiện: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi tiểu, tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu ít hoặc không tiểu được. Người bệnh cũng có thể tiểu đêm nhiều lần, gây mất ngủ và mệt mỏi.
Rối loạn chức năng sinh lý: Người bệnh có thể bị rối loạn cương dương, không cương cứng hoặc cương cứng không đủ. Người bệnh cũng có thể xuất tinh sớm, xuất tinh đau hoặc không xuất tinh được.
Sốt, rét, mệt mỏi: Người bệnh có thể bị sốt cao, run rẩy, mồ hôi, mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn mửa. Đây là dấu hiệu của viêm nhiễm toàn thân, cần được điều trị khẩn cấp.
Viêm mãn tính: là khi tuyến tiền liệt bị viêm kéo dài, gây ra các triệu chứng âm ỉ và dai dẳng. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
Đau nhức âm ỉ: Người bệnh có thể cảm thấy đau ở vùng hông, lưng dưới, bẹn, dương vật, bìu. Đau có thể tăng lên khi đi tiểu, đại tiện hoặc xuất tinh. Đau có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, hoặc thậm chí là nhiều năm.
Rối loạn tiểu tiện: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi tiểu, tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu nhiều lần nhưng ít mỗi lần. Người bệnh cũng có thể tiểu đêm nhiều lần, gây mất ngủ và mệt mỏi. Người bệnh có thể cảm thấy tiểu không hết, tiểu không ra hoặc tiểu ra máu.
Rối loạn chức năng sinh lý: Người bệnh có thể bị giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương, không cương cứng hoặc cương cứng không đủ. Người bệnh cũng có thể xuất tinh sớm, xuất tinh đau hoặc không xuất tinh được. Người bệnh có thể bị vô sinh do tinh dịch bị nhiễm trùng hoặc chất lượng tinh trùng giảm.
Viêm tiền liệt tuyến là một bệnh lý nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của viêm tiền liệt tuyến, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Chẩn đoán Viêm tiền liệt tuyến
Quá trình chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt bao gồm:
Chẩn đoán viêm tiền liệt tuyến
1. Hỏi bệnh sử:
Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng mà bạn đang gặp phải, thời gian xuất hiện, tần suất và mức độ của chúng. Bác sĩ cũng sẽ hỏi về tiền sử bệnh lý của bạn, như có bị viêm niệu đạo, viêm tinh hoàn, viêm bàng quang, viêm thận hay không. Bác sĩ cũng sẽ hỏi về quan hệ tình dục của bạn, như có quan hệ với nhiều người, có sử dụng bao cao su hay không, có bị nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục hay không
2. Khám lâm sàng:
Bác sĩ sẽ khám trực tràng, tức là dùng ngón tay bọc bao cao su và bôi gel để nhẹ nhàng thăm dò tuyến tiền liệt qua hậu môn. Bác sĩ sẽ kiểm tra kích thước, hình dạng, độ cứng, độ đau và sự sung huyết của tuyến tiền liệt. Nếu tuyến tiền liệt bị sưng, đau hoặc có cục nang, có thể là dấu hiệu của viêm tiền liệt tuyến. Khám trực tràng có thể giúp phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm hoặc sưng tấy.
3. Xét nghiệm:
Xét nghiệm máu:
Xét nghiệm bạch cầu: để kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng.
Xét nghiệm PSA (Prostate Specific Antigen): để đánh giá nguy cơ ung thư tuyến tiền liệt.
Xét nghiệm nước tiểu:
Xét nghiệm tìm vi khuẩn trong nước tiểu để xác định nguyên nhân do vi khuẩn.
Xét nghiệm tìm tế bào bạch cầu trong nước tiểu để kiểm tra dấu hiệu viêm nhiễm.
Xét nghiệm dịch prostat:
Xét nghiệm tìm vi khuẩn trong dịch prostat để xác định nguyên nhân do vi khuẩn.
Xét nghiệm tìm tế bào ung thư trong dịch prostat.
Dịch prostat được lấy bằng cách kích thích tuyến tiền liệt qua hậu môn hoặc bằng cách yêu cầu bạn xuất tinh
4. Siêu âm prostat:
Siêu âm prostat có thể giúp bác sĩ:
Quan sát kích thước và hình dạng của tuyến tiền liệt.
Phát hiện các dấu hiệu viêm nhiễm hoặc sưng tấy.
Loại trừ các bệnh lý khác như ung thư tuyến tiền liệt.
5. Chẩn đoán hình ảnh:
Chụp X-quang: có thể được sử dụng để loại trừ các sỏi thận hoặc bàng quang.
Chụp CT, MRI: có thể được sử dụng để đánh giá chi tiết hơn tuyến tiền liệt và các cơ quan xung quanh.
Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh này sẽ giúp bác sĩ phát hiện các biến chứng của viêm tiền liệt tuyến, như nang tiền liệt tuyến, viêm màng ngoài tinh hoàn, viêm niệu đạo, viêm bàng quang, sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo, ung thư tuyến tiền liệt
Lưu ý:
Việc chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt có thể gặp khó khăn do các triệu chứng của bệnh tương tự như các bệnh lý khác.
Cần thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh.
Cách chữa Viêm tiền liệt tuyến ở nam giới
Viêm tiền liệt tuyến có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Viêm tiền liệt tuyến nam giới
Viêm tuyến tiền liệt cấp tính:
Kháng sinh: được sử dụng để điều trị viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn. Loại kháng sinh và thời gian điều trị sẽ phụ thuộc vào loại vi khuẩn gây bệnh.
Thuốc giảm đau, chống viêm: giúp giảm các triệu chứng như đau đớn, sưng tấy và khó chịu.
Kháng sinh: được sử dụng để điều trị viêm tuyến tiền liệt do vi khuẩn.
Alpha-blocker: giúp thư giãn cơ trơn ở cổ bàng quang và tuyến tiền liệt, giúp cải thiện tình trạng tiểu khó và tiểu rắt.
5-alpha reductase inhibitors: giúp giảm kích thước tuyến tiền liệt, có thể cải thiện các triệu chứng do phì đại tuyến tiền liệt.
Vật lý trị liệu:
Massage prostat: giúp giảm đau, cải thiện lưu thông máu và giảm viêm.
Sóng cao tần: giúp giảm đau và viêm.
Liệu pháp nhiệt: giúp giảm đau và thư giãn cơ bắp.
Thay đổi lối sống:
Sinh hoạt điều độ: tránh thức khuya, hạn chế căng thẳng, lo âu.
Tập luyện thể dục thể thao: giúp tăng cường sức khỏe và cải thiện lưu thông máu.
Ăn uống lành mạnh: ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ, hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
Dưới đây là một số phương pháp điều trị mới cho bệnh viêm tuyến tiền liệu:
Liệu pháp laser: Sử dụng năng lượng laser để tiêu diệt vi khuẩn và giảm viêm nhiễm.
Sóng cao tần (RF): Sử dụng sóng cao tần để tạo ra nhiệt, giúp giảm đau và viêm nhiễm.
Thủ thuật xâm lấn tối thiểu: Sử dụng các dụng cụ y tế chuyên dụng để lấy mẫu mô tuyến tiền liệt hoặc điều trị các tổn thương.
Liệu pháp miễn dịch: Kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể để chống lại vi khuẩn gây bệnh.
Lưu ý:
Việc điều trị viêm tuyến tiền liệt có thể mất thời gian, do đó cần kiên trì theo hướng dẫn của bác sĩ.
Cần tái khám bác sĩ định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.
Phòng ngừa Viêm tiền liệt tuyến
Viêm tuyến tiền liệt là một bệnh lý nam khoa phổ biến, gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt của nam giới. Dưới đây là một số biện pháp giúp phòng ngừa viêm tuyến tiền liệt một cách hiệu quả:
1. Quan hệ tình dục an toàn:
Sử dụng bao cao su để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục, một trong những nguyên nhân gây viêm tuyến tiền liệt.
Hạn chế quan hệ tình dục quá độ, đặc biệt là với nhiều bạn tình.
2. Vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ:
Tắm rửa thường xuyên, đặc biệt là sau khi quan hệ tình dục.
Vệ sinh bao quy đầu kỹ lưỡng.
Tránh mặc quần lót quá chật.
3. Tránh các hoạt động có thể làm tổn thương tuyến tiền liệt:
Tránh các hoạt động thể thao mạnh, có thể gây va đập vào vùng hông.
Tránh ngồi xe đạp trong thời gian dài.
Tránh các tư thế ngồi gây áp lực lên tuyến tiền liệt, ví dụ như ngồi vắt chéo chân.
4. Uống nhiều nước:
Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày để giúp cơ thể đào thải độc tố và vi khuẩn, giảm nguy cơ viêm nhiễm.
5. Đi tiểu thường xuyên:
Tránh nhịn tiểu quá lâu.
Đi tiểu ngay khi có cảm giác buồn tiểu.
6. Ăn uống lành mạnh:
Ăn nhiều rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.
Hạn chế thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ.
Bổ sung các thực phẩm giàu kẽm và vitamin E.
7. Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên:
Tập luyện thể dục thể thao giúp tăng cường sức khỏe và cải thiện lưu thông máu, giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Nên tập các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe của bản thân.
Tập thể dục tăng cường sinh lý
Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa trên, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh viêm tuyến tiền liệt và bảo vệ sức khỏe của bản thân.