Viêm gan mạn tính là tình trạng tổn thương gan kéo dài hơn 6 tháng gây nguy hiểm , gợi ý cho bạn 10 cách điều trị viêm gan mãn tính hiệu quả sau
Cùng CUỘC SỐNG SỨC KHOẺ tìm hiểu bệnh viêm gan mãn tính là gì? Nguyên nhân, triệu chứng , cách phòng ngừa và điều trị bệnh gan mãn tính hiệu quả qua bài viết dưới đây
Nội Dung
Bệnh viêm gan mãn tính là gì?
Viêm gan cấp tính là khi bệnh chỉ kéo dài dưới 6 tháng, còn viêm gan mãn tính là khi bệnh kéo dài hơn. Bệnh gan mãn tính, hay còn được gọi là xơ gan, là một tình trạng trong đó gan bị tổn thương lâu dài do viêm gan kéo dài hoặc các yếu tố gây hại khác, dẫn đến sự suy giảm của cấu trúc và chức năng của gan. Bệnh gan mãn tính là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm, bao gồm xơ gan, xơ hóa gan, suy gan và ung thư gan.
Nguyên nhân bị viêm gan mãn tính
Viêm gan mãn tính có thể có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Viêm gan virus: Viêm gan mãn tính thường do nhiễm virus gây ra, chủ yếu là virus viêm gan B (HBV) và virus viêm gan C (HCV). Những người nhiễm virus này trong thời gian dài có nguy cơ cao bị viêm gan mãn tính.
- Tiêu chảy mãn tính: Tiêu chảy mãn tính kéo dài có thể gây tổn thương gan và dẫn đến viêm gan mãn tính.
- Bệnh gan nhiễm mỡ: Bệnh gan nhiễm mỡ, còn gọi là béo phì gan, là tình trạng mà mỡ tích tụ trong các tế bào gan, gây tổn thương gan dần dần và dẫn đến viêm gan mãn tính.
- Các bệnh lý hệ thống: Các bệnh lý hệ thống như bệnh tự miễn dịch, bệnh lý chức năng gan, và các bệnh lý khác liên quan đến miễn dịch cũng có thể gây viêm gan mãn tính.
- Các loại thuốc và hóa chất độc hại: Sử dụng lâu dài các loại thuốc hoặc hóa chất độc hại có thể gây tổn thương gan và dẫn đến viêm gan mãn tính.
- Các yếu tố khác: Ngoài ra, còn nhiều yếu tố khác như di truyền, môi trường, chế độ ăn uống không lành mạnh, stress, tiếp xúc với các chất độc hại, tiêu thụ rượu và chất gây nghiện khác, cũng có thể là nguyên nhân gây ra viêm gan mãn tính.
Viêm gan mãn tính là một bệnh lý nghiêm trọng có thể gây tổn thương gan dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng. Việc xác định nguyên nhân gây ra viêm gan mãn tính là cực kỳ quan trọng để lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả và giúp kiểm soát bệnh tình.
Dấu hiệu và triệu chứng bệnh viêm gan mãn tính
Viêm gan mãn tính là một bệnh lý gan mạn tính, thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, khi bệnh tiến triển, có thể xuất hiện một số dấu hiệu và triệu chứng sau:
- Mệt mỏi và suy giảm sức khỏe: Bệnh nhân có thể cảm thấy mệt mỏi, suy giảm sức khỏe và không có năng lượng, thể hiện qua sự giảm khả năng làm việc, hoạt động thể lực giảm.
- Đau hoặc khó chịu vùng gan: Bệnh nhân có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu ở vùng gan, thường là vùng bên phải của thượng vị.
- Mất cân bằng hội chứng: Bệnh nhân có thể bị chảy máu chân tay, dư nước trong bụng, sưng chân, vàng da (màu da vàng) và mắt, mất cân bằng nước-eletrôlit, do giảm khả năng chức năng lọc của gan.
- Thay đổi về da và niêm mạc: Bệnh nhân có thể có các biểu hiện da và niêm mạc như nổi mẩn, ngứa da, da khô và bong tróc, nốt đỏ, vết sẹo, nang lông, nhiễm trùng da, nổi mụn, nhiễm nấm da.
- Rối loạn tiêu hóa: Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa, ợ nóng, đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy hoặc táo bón.
- Thay đổi về hệ thống thần kinh: Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng liên quan đến hệ thống thần kinh như hoa mắt, chóng mặt, chán ăn, mất ngủ, rối loạn giấc ngủ, lo lắng, trầm cảm.
Lưu ý rằng triệu chứng và dấu hiệu của viêm gan mãn tính có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ tổn thương gan và sức khỏe tổng quát của bệnh nhân. Nếu bạn nghi ngờ mình có thể bị viêm gan mãn tính, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa gan để được kiểm tra và đưa ra đúng chẩn đoán và phương pháp điều trị phù hợp.
Các giai đoạn bệnh viêm gan mãn tính
Bệnh gan mãn tính, hay còn gọi là xơ gan, có thể đi qua một số giai đoạn khác nhau. Có nhiều phân loại khác nhau của viêm gan mãn tính, tuy nhiên, dưới đây là một phân loại chung về các giai đoạn của bệnh gan mãn tính:
- Giai đoạn viêm gan mãn tính đơn giản: Đây là giai đoạn đầu tiên của bệnh gan mãn tính, khi gan bị viêm nhẹ và chưa có biến chứng xơ gan. Các biểu hiện của giai đoạn này thường gồm viêm gan, tăng các chỉ số viêm gan trong xét nghiệm máu như AST (Aspartat aminotransferase) và ALT (Alanin aminotransferase), cũng như có thể có các triệu chứng như mệt mỏi, đau bụng, sưng gan, và giảm chức năng gan nhẹ.
- Giai đoạn viêm gan mãn tính tiến triển: Trong giai đoạn này, viêm gan mãn tính tiến triển và gây tổn thương cấu trúc của gan. Các triệu chứng có thể bao gồm sưng gan nặng, giảm chức năng gan, đau vùng bụng, chảy máu dưới da, da và mắt vàng do tăng bilirubin trong máu, và các dấu hiệu của suy gan như giảm chức năng thận, hội chứng nhồi máu cục bộ, và nhiễm trùng.
- Giai đoạn xơ hóa gan: Đây là giai đoạn khi gan bắt đầu trải qua quá trình xơ hóa, trong đó các sợi sợi liên kết thay thế các tế bào gan bình thường, gây tổn thương cấu trúc gan và làm giảm chức năng gan. Các triệu chứng và biến chứng của giai đoạn này thường là nặng hơn, bao gồm xơ gan, giãn tĩnh mạch dạ dày, chảy máu dạ dày, và các biến chứng nghiêm trọng khác của suy gan.
- Giai đoạn xơ hóa gan nặng: Đây là giai đoạn nghiêm trọng nhất của bệnh gan mãn tính, khi gan đã bị xơ hóa nặng, suy giảm chức năng gan một cách đáng kể và có nguy cơ cao gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy gan, ung thư gan, và suy tim gan
Biến chứng viêm gan mãn tính
Viêm gan mãn tính có thể gây ra nhiều biến chứng nếu không được điều trị đúng và kịp thời. Các biến chứng của viêm gan mãn tính có thể bao gồm:
- Xơ gan: Đây là quá trình thay thế các tế bào gan bình thường bằng sợi collagen, dẫn đến tổn thương cấu trúc gan và giảm khả năng chức năng của gan. Xơ gan có thể dẫn đến suy gan mãn tính, suy gan nặng và thậm chí ung thư gan.
- Suy gan mãn tính: Gan mất khả năng thực hiện các chức năng cơ bản như tổng hợp protein, điều tiết đường huyết, chuyển hóa chất độc, dẫn đến các dấu hiệu và triệu chứng nghiêm trọng như mệt mỏi, giảm khả năng làm việc, xanh da trời, chảy máu dễ dàng, giãn dạ dày, và có thể dẫn đến hội chứng giảm miễn dịch.
- Nhiễm trùng gan: Gan bị suy giảm khả năng chống nhiễm trùng, dẫn đến tăng nguy cơ nhiễm trùng gan, bao gồm viêm gan cấp tính và viêm gan siêu vi.
- Sỏi gan: Các tổn thương gan mãn tính có thể dẫn đến tích tụ chất béo, canxi, chất bã, gây ra sỏi gan. Sỏi gan có thể gây đau, khó chịu và có thể dẫn đến các vấn đề khác như nhiễm trùng hoặc tổn thương gan.
- Ung thư gan: Xơ gan mãn tính là một trong những yếu tố nguy cơ cao gây ung thư gan. Gan mãn tính có thể dẫn đến quá trình biến đổi tế bào gan bình thường thành tế bào ung thư, dẫn đến ung thư gan.
- Các biến chứng khác: Viêm gan mãn tính còn có thể gây ra các biến chứng khác như suy thận, viêm màng phổi, rối loạn thần kinh, rối loạn nội tiết, dễ bị chảy máu, và các vấn đề khác liên quan đến gan và hệ thống cơ thể khác.
Vì vậy, điều trị viêm gan mãn tính đúng cách và đúng thời điểm là rất quan trọng để phòng ngừa và điều trị kịp thời
Cách phòng ngừa bệnh viêm gan mãn tính
Các cách phòng ngừa bệnh viêm gan mãn tính bao gồm:
- Tiêm ngừa viêm gan B và C: Tiêm ngừa phòng bệnh viêm gan B và C là một cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc các loại viêm gan mãn tính do virus B và C gây ra. Các chương trình tiêm ngừa viêm gan đã được triển khai rộng rãi ở nhiều nơi trên thế giới, đặc biệt là đối với nhóm người có nguy cơ cao như những người tiếp xúc với máu hay có hành vi nguy cơ cao như tiêm chích ma túy.
- Hạn chế uống rượu và không sử dụng ma túy bất hợp pháp: Uống rượu lâu dài và sử dụng ma túy bất hợp pháp có thể gây tổn thương gan và tăng nguy cơ mắc viêm gan mãn tính. Hạn chế uống rượu và không sử dụng ma túy bất hợp pháp là cách phòng ngừa quan trọng để bảo vệ gan.
- Tránh tiếp xúc với các chất độc hại cho gan: Tiếp xúc với các chất độc hại như hóa chất công nghiệp, thuốc trừ sâu, hóa chất hóa dược, thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá hỗn hợp, các hóa chất trong dược phẩm không đúng cách có thể làm tổn thương gan và tăng nguy cơ mắc viêm gan mãn tính. Vì vậy, cần hạn chế tiếp xúc với các chất độc hại cho gan.
- Bảo vệ môi trường sống: Môi trường sống sạch sẽ, không ô nhiễm giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với các chất độc hại, đồng thời giúp giảm nguy cơ mắc bệnh viêm gan mãn tính.
- Sử dụng bảo hộ lao động đúng cách: Nếu bạn làm việc trong môi trường có nguy cơ tiếp xúc với máu, hóa chất độc hại, hay các chất gây độc khác, hãy đảm bảo sử dụng bảo hộ lao động
Viêm gan mãn tính có chữa khỏi không?
Viêm gan mãn tính là một bệnh lý gan không được chữa khỏi hoàn toàn, tuy nhiên, nó có thể được kiểm soát và quản lý để giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Điều trị viêm gan mãn tính nhằm kiểm soát dấu hiệu, giảm viêm, giảm các tác nhân gây hại cho gan và duy trì chức năng gan tối ưu.
10 cách điều trị viêm gan mãn tính hiệu quả
Việc điều trị viêm gan mãn tính phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh và mức độ tổn thương gan. Sau đây là một số cách điều trị hiệu quả có thể được áp dụng:
- Điều trị nguyên nhân gốc: Nếu viêm gan mãn tính do virus viêm gan B (HBV) hoặc virus viêm gan C (HCV) gây ra, điều trị trực tiếp dựa trên loại virus này là cách điều trị hiệu quả nhất. Có nhiều loại thuốc chống viêm gan và chống virus được sử dụng để kiểm soát sự phát triển của virus và giảm tổn thương gan.
- Kiểm soát bệnh gan nhiễm mỡ: Nếu viêm gan mãn tính liên quan đến bệnh gan nhiễm mỡ, thay đổi lối sống là điều cần thiết. Bao gồm giảm cân (nếu cần thiết), duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục, kiểm soát đường huyết, huyết áp và lipid máu. Đồng thời cũng cần kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác như hội chứng mức động mạch và tiểu đường.
- Hỗ trợ chức năng gan: Các biện pháp hỗ trợ chức năng gan như chăm sóc dinh dưỡng, uống đủ nước, tránh rượu, thuốc gây hại cho gan và các chất gây nghiện khác, kiểm soát các bệnh lý liên quan đến gan, và giảm các yếu tố nguy cơ khác như bệnh tim mạch, tiểu đường, huyết áp cao.
- Theo dõi định kỳ: Điều trị viêm gan mãn tính cần theo dõi định kỳ bởi bác sĩ chuyên khoa gan, để đánh giá hiệu quả của điều trị, kiểm tra chức năng gan, đánh giá tình trạng tổn thương gan, và điều chỉnh liệu pháp điều trị nếu cần.
- Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống là một phần quan trọng của điều trị viêm gan mãn tính. Điều này bao gồm việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, giảm bớt stress, ngừng hút thuốc, hạn chế uống rượu, và tuân thủ đầy đủ các chỉ định điều trị từ bác sĩ.
- Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ: Nếu được chỉ định, sử dụng thuốc theo đúng liều lượng, thời gian và cách sử dụng được quy định bởi bác sĩ. Các loại thuốc điều trị viêm gan mãn tính bao gồm thuốc chống viêm, thuốc chống virus, thuốc giảm tổn thương gan, và các loại thuốc hỗ trợ chức năng gan.
- Điều trị các biến chứng: Viêm gan mãn tính có thể đi kèm với các biến chứng như xơ gan, ung thư gan, suy gan, và các bệnh lý liên quan. Điều trị các biến chứng này là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của gan và cơ thể nói chung.
- Giảm các yếu tố nguy cơ: Các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tiếp xúc với các chất độc hại, uống rượu, sử dụng thuốc gây hại cho gan, và các bệnh lý liên quan cần được giảm thiểu hoặc loại bỏ để ngăn ngừa sự tiến triển của viêm gan mãn tính.
- Hỗ trợ tinh thần: Viêm gan mãn tính có thể gây ảnh hưởng đến tinh thần, gây stress, lo lắng, và trầm cảm. Hỗ trợ tinh thần, bao gồm tâm lý học, tâm lý liệu pháp, hoặc hỗ trợ tâm lý từ gia đình và bạn bè, cũng là một phần quan trọng của quá trình điều trị.
- Tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ: Tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ, thực hiện đúng liều thuốc, đúng thời gian và theo đúng các chỉ định về lối sống là một yếu tố quan trọng trong việc đạt được điều trị hiệu quả cho viêm gan mãn tính.
Lưu ý rằng phương pháp điều trị viêm gan mãn tính cụ thể sẽ phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân và chỉ được quyết định sau khi được thăm khám và tư vấn bởi bác sĩ chuyên khoa gan.
Thuốc hỗ trợ điều trị viêm gan mãn tính
Viêm gan mãn tính là một bệnh lý nghiêm trọng, việc điều trị phải được theo dõi và chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa gan. Tuy nhiên, sau đây là một số loại thuốc hỗ trợ điều trị viêm gan mãn tính:
- Thuốc chống viêm gan: Đây là loại thuốc được sử dụng để giảm viêm và làm giảm sưng gan. Các loại thuốc này bao gồm corticosteroid, như prednisone, và các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), như ibuprofen, naproxen.
- Thuốc ức chế virus viêm gan: Đây là loại thuốc được sử dụng để ức chế hoạt động của virus gây viêm gan mãn tính, giúp giảm lượng virus trong cơ thể và làm giảm tổn thương gan. Các loại thuốc này bao gồm peginterferon alfa và ribavirin cho viêm gan C, và lamivudine, entecavir, tenofovir cho viêm gan B.
- Thuốc bổ gan: Đây là loại thuốc được sử dụng để bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho gan và giúp tăng cường chức năng gan. Các loại thuốc này bao gồm các loại vitamin và khoáng chất, chẳng hạn như vitamin B, vitamin C, selen, zinc.
- Thuốc kháng oxy hóa: Các thuốc kháng oxy hóa giúp giảm tổn thương gan do các gốc tự do gây ra trong quá trình viêm gan. Các loại thuốc này bao gồm N-acetylcysteine (NAC), vitamin E, vitamin C, silymarin từ chiết xuất từ cây cúc đắng (silymarin).
- Thuốc hỗ trợ chức năng gan: Các loại thuốc này được sử dụng để hỗ trợ chức năng gan, giúp giảm các triệu chứng và cải thiện chức năng gan. Các loại thuốc này bao gồm ursodeoxycholic acid (UDCA), tiolép (thioctic acid), và các loại thuốc chống oxi hóa khác.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc sử dụng thuốc hỗ trợ điều trị viêm gan mãn tính phải được theo hướng dẫn và định lượng của bác sĩ chuyên khoa gan, và không được tự ý sử dụng hay thay thế cho đúng đơn thuốc của bác sĩ.
“Lối sống lành mạnh, kiểm soát nguyên nhân gây viêm gan, sử dụng thuốc hỗ trợ và tuân thủ các chỉ định điều trị là những cách quan trọng để đối phó với viêm gan mãn tính.”
Chế độ ăn cho người viêm gan mãn tính
Chế độ ăn lành mạnh và hợp lý là một phần quan trọng trong việc quản lý viêm gan mãn tính. Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn cho người viêm gan mãn tính:
- Đa dạng thực phẩm: Nên ăn đa dạng các thực phẩm từ các nhóm thực phẩm khác nhau, bao gồm rau củ quả, ngũ cốc, đạm động vật và thực vật, chất béo lành mạnh, đồ uống không có cồn, và đồ hỗn hợp.
- Giảm béo và đường: Nên giới hạn tiêu thụ đồ ăn chứa nhiều đường và chất béo, như đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt, đồ có hàm lượng đường cao, đồ chứa chất béo bão hòa và trans fat.
- Tăng cường chất chống oxy hóa: Nên ăn thực phẩm giàu vitamin C, vitamin E, beta-caroten, selen, và chất chống oxy hóa khác để hỗ trợ chức năng gan và giảm thiểu tổn thương gan.
- Giảm cồn: Cần hạn chế hoặc tránh hoàn toàn sử dụng cồn, vì cồn có thể gây hại gan và gây ra biến chứng cho người bị viêm gan mãn tính.
- Đảm bảo lượng protein đủ: Cần đảm bảo cung cấp đủ lượng protein hợp lý, từ các nguồn đạm động vật và thực vật, như thịt gà, cá, đậu hạt, đậu nành, đậu đen, hạt chia, quinoa, vv. Protein là thành phần quan trọng giúp duy trì và phục hồi mô gan.
- Theo dõi lượng calo: Cần duy trì lượng calo hợp lý để duy trì trọng lượng cơ thể lý tưởng, tránh thừa cân hoặc béo phì, vì điều này có thể gây căng thẳng cho gan.
- Nên hạn chế một số đồ ăn: Nên hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm có hàm lượng muối, cholesterol, đồ chiên xào, thức ăn chứa chất bảo quản và phẩm màu nhân tạo, và thực phẩm nhanh.
Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn, viêm gan mãn tính có thể được kiểm soát và quản lý để giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Cuộc Sống Sức Khoẻ hi vọng những chia sẻ hữu ích trên giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan về các mối nguy hiểm của bệnh gan từ đó chú ý đến bảo vệ sức khoẻ của mình và người thân một cách tốt hơn
