Bệnh trĩ mặc dù không phải là một bệnh ác tính nhưng ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh, cập nhật phương pháp điều trị bệnh trĩ mới nhất
Bài viết sau CUỘC SỐNG SỨC KHOẺ chia sẻ nguyên nhân và các phương pháp điều trị bệnh trĩ mới nhất được tiến hành điều trị cho các bệnh nhân phổ biến hiện nay an toàn, hiệu quả phù hợp theo từng tình trạng cấp độ của bệnh nhân
Nội Dung
Nguyên nhân gây bệnh trĩ
Nguyên nhân của bệnh trĩ là do sự thiếu hụt collagen trong mô đệm ống hậu môn, dẫn đến sự mất tính chất đàn hồi và tăng cường giãn mạch máu cùng dây chằng treo trĩ. Tình trạng này thường được kích thích bởi nhiều yếu tố như táo bón, thời gian ngồi lâu, thai kỳ, và việc rặn nhiều. Các yếu tố này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của trĩ, nhưng không phải chúng là nguyên nhân trực tiếp.
Trĩ được phân loại thành ba loại chính: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Bệnh này có thể gặp kèm theo các vấn đề như da thừa, nứt, hoặc u nhú ở vùng hậu môn.
Các phương pháp điều trị bệnh trĩ
Để chữa trị bệnh trĩ, có nhiều phương pháp khả thi như phẫu thuật, thủ thuật, dùng thuốc điều trị, hoặc sử dụng các bài thuốc cổ truyền. Lựa chọn phương pháp phụ thuộc vào loại trĩ, nguyên nhân, các yếu tố đi kèm, và mức độ nặng nhẹ của bệnh.
Theo nghiên cứu của Hội Hậu môn trực tràng học Việt Nam, bệnh trĩ chiếm tỷ lệ 35-50% trong số các trường hợp đại trực tràng tại Việt Nam. Mặc dù không phải là một bệnh ác tính, trĩ vẫn ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh do gây ra các triệu chứng như ngứa rát, đau đớn ở vùng hậu môn, đặc biệt là khi thực hiện đại tiện. Biến chứng nặng của bệnh, như hoại tử búi trĩ, có thể gây nhiễm trùng máu, đe dọa tính mạng nếu không được chăm sóc kịp thời.
May mắn là ngày nay, y học đã phát triển nhiều phương pháp điều trị hiệu quả cho bệnh trĩ. Bệnh nhân có thể chọn lựa hoặc được tư vấn để áp dụng các phương pháp như phẫu thuật Longo hoặc doppler, thủ thuật thắt dây chun, tiêm xơ, đốt laser, hoặc quang đông hồng ngoại (HCPT). Ngoài ra, cũng có các phương pháp điều trị tại nhà bằng cách sử dụng thuốc thoa tại chỗ hoặc uống thuốc, cũng như các liệu pháp bài thuốc cổ truyền.
Nguyên lý chữa trị bệnh trĩ
Nguyên lý chữa trị bệnh trĩ bao gồm các phương pháp và nguyên tắc hành vi sau đây:
- Thay Đổi Lối Sống và Chế Độ Ăn Uống:
- Ngồi trên gối nệm khoét lỗ và thực hiện các bài tập hậu môn có thể giúp giảm áp lực lên trĩ và làm dịu các triệu chứng.
- Áp dụng chế độ ăn uống bảo gồm thực phẩm giàu Collagen, chất xơ, và vitamin giúp duy trì độ đàn hồi của mô và hỗ trợ quá trình điều trị nội khoa.
- Phương Pháp Phẫu Thuật:
- Dành cho bệnh nhân ở cấp độ IV với triệu chứng nặng, người đã thắt nghẹt trĩ nội, bệnh trĩ ở cấp độ III có các triệu chứng đặc biệt nặng, hoặc bệnh nhân mắc bệnh trĩ huyết khối.
- Phẫu thuật giúp loại bỏ búi trĩ, giảm áp lực và khôi phục chức năng bình thường của hậu môn.
- Can Thiệp Nhanh Chóng đối với Trĩ Ngoại do Huyết Khối:
- Đối với trĩ ngoại xuất hiện huyết khối, đánh giá và can thiệp phẫu thuật trong 72 giờ đầu tiên có thể giảm sưng và đau đáng kể.
- Vì tình trạng đau và sưng thường đạt đỉnh sau 48 giờ, việc can thiệp sớm giúp giảm bớt khó chịu và tăng khả năng hồi phục.
- Tiêm Thuốc Gây Tê Cục Bộ:
- Trong quá trình cắt bỏ búi trĩ huyết khối, việc tiêm thuốc gây tê cục bộ giúp giảm đau và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình can thiệp mà không làm tăng thêm cảm giác không thoải mái cho bệnh nhân.
Những nguyên tắc này tạo ra một kết hợp hài hòa giữa phương pháp điều trị nội khoa và phẫu thuật, nhằm giảm bớt triệu chứng, tái tạo chức năng bình thường và cải thiện chất lượng sống của người bệnh.
Phương Pháp Điều Trị Nội Khoa Cho Bệnh Trĩ
- Bổ Sung Chất Xơ:
- Bổ sung chất xơ trong chế độ ăn uống là một cách đơn giản nhưng quan trọng để hỗ trợ điều trị bệnh trĩ. Điều này cần được kết hợp với các phương pháp khác để mang lại hiệu quả tối ưu. Chế độ ăn uống nên tăng cường chất xơ hoặc sử dụng các bổ sung chất xơ như psyllium (Metamucil) hoặc methylcellulose (Citrucel) để làm giảm tác động của phân cứng.
- Nghiên cứu chỉ ra rằng việc bổ sung 7-20g chất xơ mỗi ngày có thể giảm nguy cơ xuất huyết và các triệu chứng dai dẳng của bệnh trĩ đến 50%. Lưu ý rằng cả chất xơ tan (như chuối, nước ép trái cây) và chất xơ không tan (như rau, phần xác của nước ép trái cây) đều quan trọng.
- Làm Giảm Đau:
- Dùng nước muối ưu trương, làm thành cục nước đá, và chườm chỗ đau hậu môn có thể giảm đau do trĩ.
- Ngồi trong bồn nước ấm vài lần mỗi ngày cũng là một phương pháp làm giảm đau hiệu quả.
- Dùng Thuốc:
- Các loại thuốc gây tê cục bộ như corticosteroid hoặc thuốc loãng viêm có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh trĩ.
- Thuốc bôi glyceryl trinitrate 0,2% cũng có tác dụng làm giảm bệnh trĩ cấp I hoặc II.
- Thuốc Prep-H có thể giúp giảm tạm thời các triệu chứng cấp tính như chảy máu và đau khi đi đại tiện.
- Đối với Người Có Thai:
- Áp dụng các phương pháp hạn chế dùng thuốc và không phẫu thuật để giảm ảnh hưởng đến thai nhi.
- Sử dụng thuốc đặt và thuốc bôi tại chỗ không ảnh hưởng đến thai nhi.
- Hạn chế mềm phân không hấp thu và sử dụng chất xơ (tan và không tan) để giữ cho quá trình điều trị an toàn cho thai nhi.
- Sử dụng dụng cụ làm lạnh Cryotherapy và chiếu Plasma lạnh để giảm triệu chứng.
- Đối với Trẻ Em:
- Áp dụng các phương pháp điều trị như thuốc đặt, thuốc bôi tại chỗ, mềm phân không hấp thu và bổ sung chất xơ.
- Sử dụng chiếu Plasma lạnh và hướng dẫn chế độ ăn cho trẻ em để giúp giảm triệu chứng và tái tạo chức năng bình thường.
Những phương pháp điều trị nội khoa này cung cấp một hệ thống toàn diện, linh hoạt để đối phó với các triệu chứng của bệnh trĩ, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và yêu cầu cụ thể của bệnh nhân.
Phương pháp điều trị ngoại khoa bệnh trĩ
Can Thiệp Thủ Thuật
- Thắt Dây Chun: Thủ thuật này áp dụng cho trĩ nội cấp độ II và III, nhanh chóng và hiệu quả. Bác sĩ thắt một dải cao su quanh gốc trĩ để cắt nguồn cung cấp máu. Búi trĩ sẽ co lại và tự rụng trong vòng khoảng một tuần. Thủ thuật này không thích hợp cho bệnh nhân có triệu chứng ngoại khoa, rối loạn đông máu, hoặc suy giảm miễn dịch.
- Liệu Pháp Xơ Hóa (Tiêm Xơ): Được thực hiện qua ống soi, thích hợp cho trĩ nội độ I và II. Chất làm mềm được tiêm vào búi trĩ, gây ra xơ hóa để cố định ống hậu môn và tiêu biến mô trĩ. Tiêm xơ trĩ nội soi tại BVĐK Tâm Anh là một phương pháp tiên tiến, ít đau, chỉ cần tiêm 1 lần, ngắn ngày nằm viện, phục hồi nhanh, và chi phí thấp.
- Quang Đông Hồng Ngoại (HCPT): Sử dụng sóng ánh sáng hồng ngoại để triệt tiêu mô trĩ. Phương pháp này an toàn, có thể áp dụng cho trĩ nội độ I và II, tạo sẹo trên niêm mạc trĩ và giảm triệu chứng.
- Đốt Laser: Thích hợp cho trĩ cấp độ I, II và III. Búi trĩ được đốt hoặc cắt bằng laser, không đau và nhanh chóng. Có thể sử dụng độc lập hoặc kết hợp với phương pháp khác..
Phương pháp điều trị ngoại khoa này không chỉ mang lại hiệu quả cao mà còn đặc biệt an toàn và linh hoạt, tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của bệnh nhân và yêu cầu của từng trường hợp.
Can Thiệp Phẫu Thuật
- Phẫu Thuật Kinh Điển (Mổ Mở): Áp dụng cho trĩ cấp tính nặng, gây phù nề và hoại tử, ngăn cản sự đóng niêm mạc. Bệnh nhân cần được tiêm thuốc gây tê cục bộ để kiểm soát máu và sưng tấy. Phẫu thuật này có thể gây đau trong vài tuần sau, đặc biệt là trong giai đoạn hồi phục.
- Phẫu Thuật Khâu Treo Triệt Mạch Trĩ (Phương Pháp Longo): Còn được biết đến như thủ thuật cắt niêm mạc theo chu vi hoặc thủ thuật sa và trĩ (PPH). Phương pháp Longo sử dụng ghim bấm để cắt và khâu nối, cố định các mô trĩ vào thành trực tràng. Giảm đau, rút ngắn thời gian phẫu thuật, và giảm nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, cần bác sĩ có tay nghề cao để tránh biến chứng.
- Phẫu Thuật Khâu Triệt Mạch Trĩ Dưới Hướng Dẫn của Siêu Âm Doppler (THD): Sử dụng đầu dò Doppler để xác định động mạch nuôi chính, sau đó thắt chúng bằng chỉ khâu hấp thụ và cắt các động mạch thừa niêm mạc trĩ. Giảm đau, chảy máu, và sa mô.
- Cắt Trĩ Dưới Niêm Mạc (Thủ Thuật Parks): Thực hiện dưới gây tê toàn thân hoặc ngoài màng cứng, áp dụng cho trĩ cấp độ II đến cấp độ IV. An toàn và có tỷ lệ biến chứng thấp.
Những Lưu Ý Sau Khi Điều Trị Trĩ
- Chế Độ Ăn Uống:
- Ngày Đầu Tiên Sau Phẫu Thuật: Trong vài ngày đầu tiên, chế độ ăn nên tập trung vào thực phẩm ít dư lượng và dễ tiêu hóa. Các lựa chọn bao gồm ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, và trái cây tươi để cung cấp chất xơ và dưỡng chất cần thiết.
- Thức Ăn Lỏng: Ưu tiên thức ăn lỏng như súp, nước trái cây, và phở gà. Điều này giúp ngăn ngừa tình trạng buồn nôn, nôn mửa, và táo bón, giúp tiêu hóa mượt mà và giảm áp lực lên vùng hậu môn.
- Tránh Thực Phẩm Gây Táo Bón: Hạn chế các thực phẩm có thể gây táo bón như sản phẩm từ sữa, thịt đỏ, đồ đông lạnh, và thực phẩm chế biến sẵn như bánh pizza, mì ống. Cũng nên tránh đồ uống có chứa caffeine.
- Duy Trì Chế Độ Ăn Sau Phục Hồi:
- Giữ Chế Độ Ăn Giàu Chất Xơ: Khi đã phục hồi, duy trì chế độ ăn giàu chất xơ để hỗ trợ tiêu hóa. Thức ăn như ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, và trái cây là những nguồn chất xơ tốt.
- Uống Đủ Nước: Hãy đảm bảo uống đủ 2 lít nước mỗi ngày. Nước giúp giữ nước trong ruột, làm mềm phân và giảm nguy cơ táo bón.
>>> XEM THÊM : Top 5 loại thực phẩm tốt cho bệnh trĩ bạn cần biết
Lưu ý rằng mỗi người có thể phản ứng khác nhau sau phẫu thuật, vì vậy việc điều chỉnh chế độ ăn uống dựa trên tình trạng sức khỏe cụ thể là quan trọng. Bệnh nhân nên thảo luận với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có lịch trình ăn uống phù hợp và tối ưu nhất cho quá trình phục hồi của họ
Làm gì để phòng ngừa bệnh trĩ tái phát sau khi điều trị?
Tăng Cường Chất Xơ:
Kiểm Soát Chế Độ Ăn Uống: Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày và tăng cường chất xơ trong chế độ ăn là quan trọng để ngăn ngừa trĩ tái phát. Chất xơ giúp thúc đẩy nhu động ruột, giảm táo bón và tiêu chảy. Thực phẩm như rau sống, ngũ cốc nguyên hạt, cám lúa mì, cũng như các loại trái cây và đậu là nguồn chất xơ tốt.
Quản Lý Cân Nặng:
Hạn Chế Béo Phì: Bệnh béo phì tăng áp lực lên các tĩnh mạch của trực tràng, góp phần vào sự hình thành và tái phát trĩ. Quản lý cân nặng ở mức hợp lý là cách hiệu quả để giảm nguy cơ tái phát.
Không Rặn và Ngồi Lâu Khi Đại Tiện:
Tránh Rặn Quá Mức: Rặn quá mức có thể gây bệnh trĩ hoặc làm tăng nguy cơ tái phát. Khi điều trị trĩ, tránh rặn mạnh khi đi đại tiện để giảm áp lực lên hậu môn.
Hạn Chế Thời Gian Ngồi Bồn Cầu: Ngồi lâu trên bồn cầu cũng tăng áp lực lên trực tràng và hậu môn. Giảm thời gian ngồi trên bồn cầu và giữ tư thế tự nhiên khi điều tiện để giảm nguy cơ tái phát.
Những biện pháp trên không chỉ giúp ngăn chặn sự tái phát của bệnh trĩ mà còn góp phần vào việc duy trì một sức khỏe toàn diện của hệ tiêu hóa. Bệnh nhân nên thảo luận với bác sĩ để được tư vấn chi tiết và phù hợp với tình trạng sức khỏe cụ thể của họ.
[…] Phương Pháp Điều Trị Bệnh Trĩ Mới Nhất 2024 […]