Rối loạn lưỡng cực là bệnh gì ? Bệnh rối loạn tâm lý này đã và đang thu hút sự quan tâm của nhiều người do tính phức tạp của nó.
Trong bài blog này, chúng ta cùng CUỘC SỐNG SỨC KHOẺ sẽ tìm hiểu rõ hơn về rối loạn lưỡng cực, bao gồm các triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị.
Nội Dung
Rối loạn lưỡng cực là bệnh gì?
Rối loạn lưỡng cực là một bệnh tâm lý mà người mắc trải qua các giai đoạn thay đổi mạnh về tâm trạng và năng lượng. Hai giai đoạn chính trong bệnh này là:
- Giai đoạn mania (ngao ngán): Trong giai đoạn này, người mắc có tâm trạng cao, tăng năng lượng, và thường rơi vào trạng thái hưng phấn, có thể gặp khó khăn trong việc kiểm soát hành vi hoặc ra quyết định đúng đắn.
- Giai đoạn trầm cảm: Trong giai đoạn này, người mắc trải qua tâm trạng buồn, mất năng lượng, và có thể cảm thấy tuyệt vọng. Họ có thể gặp khó khăn trong việc tham gia vào các hoạt động hàng ngày và thường mất khả năng tận hưởng cuộc sống.
Rối loạn lưỡng cực có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc, mối quan hệ xã hội và sức khỏe tổng thể của người mắc, nếu không được điều trị kịp thời.
Triệu chứng của rối loạn lưỡng cực
Các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực bao gồm sự thay đổi tâm trạng cực đoan, xen kẽ giữa trầm cảm và hưng phấn. Tâm trạng của người bị rối loạn lưỡng cực thay đổi thất thường, có thể đột ngột hưng phấn như phấn khích quá hoặc tăng động, nhiều lúc lại rơi vào trạng thái trầm cảm.
Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Tại giai đoạn mania:
- Tăng năng lượng và tâm trạng cao.
- Tăng hoạt động và tạo ra nhiều kế hoạch mà không suy nghĩ.
- Thiếu kiểm soát hành vi và ngôn ngữ.
- Giảm giấc ngủ.
- Tại giai đoạn trầm cảm:
- Tâm trạng buồn và tuyệt vọng.
- Mất quan tâm đến hoạt động hàng ngày.
- Tăng nhu cầu giấc ngủ.
- Tư duy tiêu cực và suy nghĩ về tự tử.
Nguyên nhân rối loạn lưỡng cực
Nguyên nhân chính của rối loạn lưỡng cực vẫn chưa rõ ràng, nhưng nó có thể bao gồm yếu tố di truyền và môi trường.
Các nguyên nhân gây ra rối loạn lưỡng cực bao gồm:
- Sự thay đổi sinh học bên trong não bộ.
- Các chất dẫn truyền thần kinh trong cơ thể.
- Sự mất cân bằng các nội tiết tố.
- Có thành viên trong gia đình bị rối loạn lưỡng cực.
- Lạm dụng chất kích thích hoặc rượu bia.
- Tâm lý căng thẳng trong thời gian dài.
- Nghiện ma túy hoặc rượu bia.
- Có tiền sử gia đình từng bị rối loạn lưỡng cực hoặc các bệnh tâm thần khác
Điều trị bệnh rối loạn lưỡng cực
Điều trị cho rối loạn lưỡng cực thường bao gồm một kết hợp của các phương pháp sau:
- Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để ổn định tâm trạng và kiểm soát triệu chứng. Các loại thuốc như lithium, antipsychotics, và mood stabilizers thường được sử dụng.
- Therapy (tâm lý trị liệu): Tâm lý trị liệu, bao gồm cả tâm lý học cá nhân và tâm lý học gia đình, có thể giúp người mắc hiểu và quản lý tốt hơn bệnh tình.
- Thay đổi lối sống: Việc duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm việc thực hành thể dục đều đặn và quản lý căng thẳng, cũng có thể giúp người mắc kiểm soát tốt hơn triệu chứng.
Rối loạn lưỡng cực là một tình trạng tâm lý phức tạp có khả năng gây ra ý nghĩ tự sát, đặc biệt là khi người bệnh trải qua các giai đoạn trầm cảm hoặc cảm xúc hỗn hợp. Điều này dẫn đến một sự gia tăng rõ rệt về nguy cơ tự tử trong cộng đồng người mắc rối loạn lưỡng cực.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng cứ hai người mắc rối loạn lưỡng cực thì có một người ít nhất đã thử tự tử một lần trong đời, và nhiều trong số họ đã thực hiện các hành động tự sát thành công. Tỷ lệ tự sát hàng năm trong nhóm người mắc rối loạn lưỡng cực là 0,4%, cao hơn từ 10–20 lần so với dân số nói chung. Đặc biệt, số lượng ca tử vong do tự sát ở những người mắc rối loạn lưỡng cực cao hơn từ 18 đến 25 lần so với những người cùng tuổi không mắc bệnh.
Có nhiều yếu tố có thể gia tăng nguy cơ tự tử ở những người mắc rối loạn lưỡng cực. Các yếu tố này bao gồm tuổi cao, tiền sử cố gắng tự tử, và đặc biệt là việc trải qua pha đầu tiên là pha trầm cảm hoặc cảm xúc hỗn hợp. Sự xuất hiện của triệu chứng loạn thần trong giai đoạn hưng cảm, cảm giác tuyệt vọng hoặc kích động tâm lý trong các giai đoạn hưng cảm cũng là những dấu hiệu đáng quan tâm.
Bên cạnh đó, rối loạn lo âu đồng diễn, mối quan hệ xã hội xung đột, khó khăn trong công việc, mất người thân hoặc cảm giác bị cô lập cũng đều có thể tạo ra áp lực tinh thần, tăng thêm nguy cơ tự tử ở người mắc rối loạn lưỡng cực.
Điều này làm cho việc hỗ trợ và điều trị đúng đắn trở nên vô cùng quan trọng đối với những người mắc rối loạn lưỡng cực. Họ cần sự quan tâm và hỗ trợ tận tâm từ các chuyên gia y tế tâm lý và gia đình để giúp họ quản lý tốt tình trạng của mình và giảm nguy cơ tự tử.
Rối loạn lưỡng cực có thể được chữa trị không?
Có, rối loạn lưỡng cực có thể được chữa trị. Tuy nhiên, điều trị rối loạn lưỡng cực là một quá trình kéo dài và phức tạp. Các phương pháp điều trị bao gồm tâm lý trị liệu và thuốc. Thuốc được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực, bao gồm các chất ổn định tâm trạng, thuốc chống loạn thần và thuốc chống co giật . Ngoài ra, các biện pháp phòng ngừa như tập thể dục thường xuyên, hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử trước giờ đi ngủ và hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc rối loạn lưỡng cực
Làm thế nào để phòng ngừa rối loạn lưỡng cực?
Các biện pháp phòng ngừa rối loạn lưỡng cực bao gồm:
- Đi ngủ đúng giờ và đủ giấc, tránh thức khuya.
- Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 15-30 phút mỗi ngày.
- Hạn chế sử dụng các thiết bị điện tử như tivi, máy tính, điện thoại trước giờ đi ngủ.
- Tránh ăn quá nhiều trước khi đi ngủ.
- Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá
>>> THAM KHẢO : 5 Cách Chữa Bệnh Mất Ngủ Ở Nam Giới Hiệu Quả Tại Nhà
>>> XEM THÊM :